مناظره| نمازی: رقابت در انتخابات محصول وجود گزینه‌های متعدد است/ ثابتی: اصلاح‌طلبان تاثیر بسیاری در افزایش مشارکت ندارند
مناظره علی محمد نمازی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و امیرحسین ثابتی فعال سیاسی به همت خبرگزاری فارس برگزار شد که به بحث درباره موضوع مشارکت پرداختند.
مناظره علی محمد نمازی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی و امیرحسین ثابتی فعال سیاسی با موضوع مشارکت در انتخابات توسط خبرگزاری فارس برگزار شد.
نمازی: سلامت و امنیت موضوعی مهم در شکل گیری مشارکت است
در ابتدا علی محمد نمازی در پاسخ به سوالی مبنی بر مولفه‌های مشارکت در انتخابات گفت: ببینید مشارکت در سایه رقابت ایجاد می‌شود یعنی ابتدا باید رقابتی وجود داشته باشد تا مشارکت صورت بگیرد. خود رقابت محصول وجود گزینه‌های متعدد مورد انتخاب مردم است و گزینه‌های محدود که نظر اقلیتی را تامین می‌کند نمی‌شود رقابت ایجاد کرد و اگر رقابت وجود نداشته باشد مشارکتی صورت نمی‌گیرد. سلامت و امنیت فضای انتخابات یک مورد مهم در شکل گیری مشارکت است لذا هرکجا انتخابات با وجود گزینه‌های مورد علاقه رای دهندگان صورت گرفته است مشارکت بسیار خوب بوده است و هر کجا این محدودیت وجود داشته است مشارکت کاهش پیدا کرده به طوری که رقابتی ایجاد نکرده است.
نمازی افزود: یک موضوع دیگر که در ایجاد مشارکت مهم است اهمیت آن پروژه است، باید مردم توجه کنند که قوه مقننه و بخش مهم آن مجلس شورای اسلامی در فصل ششم قانون اساسی چه وظایفی عهده دار است. اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم مجلس وظیفه برنامه ریزی، ریل گذاری برای قوای دیگر و نظارت بر نحوه اجرای قوانین و برنامه هارا عهده دار است. اگر به سوگندی که نمایندگان یاد میکنند توجه کنیم، نماینده در ابتدای کار به قرآن سوگند یاد می‌کند که پاسدار اسلام و دستاورد‌های انقلاب اسلامی و امانت دار صادق و امینی برای این ودیعه‌ای که ملت به آن نهادند باشد. در اصل بعدی ذکر می‌شود که مجلس حق دارد به نمایندگی از ملت در همه امور کشور قانون وضع کند و در همه عرصه‌ها و زمینه‌ها تحقیق و تفحص نماید که جز قانون اساسی است.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با اشاره به سخنان امام خمینی (ره) گفت: امام نیز دو جمله تاریخی داشتند که ذکر میکنند مجلس در راس امور است و اگر مجلس بخواهد در راس امور باشد باید توانایی آن را داشته باشد و زمانی توانایی آن را پیدا می‌کند که افرادی که در راس امور هستند این جایگاه را برای مجلس قائل باشند و این فضا را فراهم کنند و دوم نمایندگانی وارد مجلس بشوند که توانایی‌های لازم را داشته باشند تا بتوانند این برنامه ریزی، ریل گذاری و هدایت را انجام دهند. در بخش بعدی امام جمله تاریخ دیگری ذکر می‌کند که مجلس مرکز همه قدرت‌ها است و در مورد انتخابات می‌فرمایند میزان رای ملت است؛ مجلسی میتواند در راس امور باشد که اکثریت ملت را نمایندگی کند و از ناحیه ملت وکالت داشته باشد.
ثابتی: مشارکت خیلی ربطی به حضور یا عدم حضور اصلاح‌طلبان ندارد
امیر حسین ثابتی هم در ادامه گفت: من موافق هستم که بالاخره حجمی از سلایق باید درون رقابت باشد و این بی اثر نیست، اما آقای نمازی به صورت مطلق گفتند که هرجا طیف‌های مختلف حضور داشتند مشارکت خیلی بالا بوده است، اما این موضوع مثال‌های نقض دارد برای مثال انتخابات شورای شهر دوم تهران یک انتخابات عجیبی بوده است، آقای سازگارا، تاجزاده و چمران حضور داشتند، اما مشارکت در تهران ۱۰ یا ۱۵ درصد بوده است در انتخابت مجلس نیز که سال ۱۳۹۰ که انتخابات مجلس نهم و اولین انتخابات بعد از اتفاقات سال ۸۸ بوده است، آقای خاتمی به صورت پنهانی به دماوند رفته و آنجا رای دادند. دعوت به رای که نکرد هیچ و خیلی هم مورد هجمه قرار گرفت. اصلاح طلبان نیز حداقل در تهران حضور خیلی جدی در انتخابات نداشنند و رقابت بین جبهه متحد اصولگرا و جبهه پایداری بوده است آمار مشارکت آن انتخابات با آنکه اصلاح طلبان در ان حضور نداشتند بالای ۵۰ درصد بود، اما همین انتخابات ۴ سال پیش که اصلاح طلبان به نسبت سال ۹۴ تقریبا همان لیست را در انتخابات داشتند شاید حتی از ابعادی آن لیست قوی‌تر هم بود، اما مشارکت تهران به شدت پایین‌تر بود و کل کشور نیز متاسفانه ۴۲ درصد بود و پایین بود.
ثابتی در رابطه با آسیب شناسی مشارکت در انتخابات گفت: من فکر میکنم برای بحث مشارکت باید آسیب شناسی دقیق تری داشته باشیم و آن هم اینکه متاسفانه اتفاقاتی در چند دهه اخیر افتاده است که من شروع این انحراف را از سال ۶۸ به بعد می‌بینم که در دولت آقای هاشمی که انگار برخی از مسئولین تلاش کرده اند جامعه را به سمت سیاست زدایی ببرند؛ یعنی این روحیه و تفکر خاص که خود آقای هاشمی بیان کرد که دولت و کابینه بنده سیاسی هست و مردم به دنبال زندگی خودشان باشند و ما خودمان کشور را اداره می‌کنیم و متاسفانه در برخی از ادوار مختلف هم اصلاح طلبان هم اصول گرا‌ها به این نگاه اعتقاد دارند که مردم هرچه کمتر سیاسی باشند بهتر است و یک انتخابات و ۲۲ بهمنی نیز برگزار شود و مردم فقط حضور داشته باشند و مشارکت ۴۰ -۵۰ درصدی نیز مشکلی ندارد، مگر در فرانسه و انگلیس برخی انتخابات‌ها ۵۰ درصد نمی‌شود؟
وی اضافه کرد: من به نظرم در اینجا فارغ از دعوای اصلاح طلب و اصول گرا باید یک فکر اساسی برای کل این مسئله بکنیم، یعنی صدا و سیما نباید فقط نزدیک انتخابات بیاید و چند برنامه سیاسی برگزار کند و با یکی دو ماه این اتفاق درست نمی‌شود. یک اشکال احزاب همین است که همیشه زبان درازی دارند، اما کارنامه‌ای جز سهم کشی و سهم خواهی انتخاباتی ندارند و نهایت کار آنها چند بیانیه برای دعوت مردم به ۲۲ بهمن و روز قدس است و تا ۴ سال بعد فعالیتی ندارند. من به نظرم پایه‌های سیاست ورزی در کشور ما مشکلات جدی دارد و ما با این مدل که در این ۴۵ سال جلو آمده ایم گاهی اوقات افراط کردیم و گاهی اوقات تفریط.
وی ادامه داد: بله شاید در کنار آن برخی اوقات عملکرد شورای نگهبان بی تاثیر نبوده باشد، اما برداشت من این است که الان در تهران به جای آقای علی مطهری به عنوان یک چهره منتقد اصولگرایی تایید صلاحیت شده و لیست هم دادند حتی اگر دوباره آقای جهانگیری و یا مجید انصاری تایید صلاحیت می‌شدند آمار مشارکت ۳ تا ۵ درصد بالا می‌آمد و علت آن این است که مردم می‌گویند ما کارنامه اصلاح طلبان را دیده ایم و دولت آقای روحانی را هم دیده ایم از آن طرف از اصولگرایان نیز دل خوشی ندارند و احساس میکنند دو جناح با همه اختلافاتی که با یکدیگر دارند در یک سری از اقدامات نادرست با هم اشتراک حداکثری دارند و این باعث شده است مردم احساس کنند حتی همین مجلس و مجلس قبلی هم تصمیماتی که گرفتند خیلی اثر گذار نبوده است.
ثابتی در ادامه گفت: البته این تلقی غلط است و من معتقدم چه موافق و چه مخالف مجلس باشیم نمی‌توانیم منکر جایگاه و تصمیمات اثر گذار آن باشیم، اما وقتی همین مجلس ما این عرضه و توان را ندارد که کار‌های خوب خودش را بازنمایی بکند عملا مشخص است که مردم می‌گویند بود و نبود آن نهاد به عنوان پارلمان چه فرق و تاثیری در رای که ما میدهیم دارد. ضمن اینکه بخشی از مردم ما اگر پای صندوق نمی‌آیند فکر میکنم میخواهند اعتراضی را به جریان حاکم برسانند در حالی که نمی‌دانند بخشی از مسئولین همین الان ما به خصوص برخی از کسانی که در مجلس هستند نقشه می‌چینند که چطور مشارکت پایین بیاید.
نمازی: زمینه برای کارکرد حزبی فراهم نیست
نمازی در مورد اظهارات ثابتی مبنی بر پذیرفتن فعالیت نداشتن احزاب در مسائل حزبی در سال‌های اخیر گفت: من اشاره کنم که در هر امری یک اصول داریم و یک سری فروع داریم، آن چیزی که من در رابطه با مشارکت گفتم جز اصول بود البته فروعی هم هست که یا تاثیر مثبت و یا منفی در این قضیه دارند، مثلا مجلس ششم که من نماینده آن بودم مشارکت ۷۶ درصد یعنی بالاترین مشارکت بود چرا که این رقابت در مجلس ششم اتفاق افتاد، اما عوامل دیگری هم اضافه میکنم که آقای ثابتی هم اشاره کردند؛ کار آمدی آن نهاد مهم است و مردم باید اعتقاد داشته باشند که این دستگاه و یا مجلس برای آنها کار آمد است و میتواند مشکلات آن هارا حل کند و موجب پیشرفت کشور و رفاه و آسایش و معنویت مردم شود که باید به عواملی که نمی‌گذارند مجلس کار آمد باشد بپردازیم.
وی ادامه داد: مثلا یکی از عوامل موثر در مشارکت مردم حاکمیت کارکرد حزبی که موضوع سوال شما بود. در کشور در حال حاضر حاکمیت حزبی حاکم نیست و در انتخابات نیز حاکمیت حزبی وجود ندارد، اصل نظام‌های دموکراسی تحزب و تشکل است، چرا؟ چون عنصر اصلی نظام‌های دموکراتیک موقت بودن دوره قدرت و چرخش قدرت بر اساس خواست و اراده مردم است و وسیله آن صندوق رای است. حالا این مردم که میخواهند پای صندوق رای بیایند اگر راضی هستند ابقا کنند و اگر ناراضی هستند جای آن هارا عوض کنند. چه کسی باید این ملت را سازماندهی کند و برنامه بدهد و کاندیدا معرفی کند؟ این کار احزاب است.
نمازی در پاسخ به سوال امیر حسین ثابتی که چرا احزاب این کار هارا نمی‌کنند، گفت: برای اینکه اصلا زمینه برای کارکرد حزبی فراهم نیست، ما اصل بسیار خوبی برای قانون اساسی داریم که تشکیل احزاب آزاد است و هیچکس حق ندارد مانع عضویت افراد در آن بشود و یا تشویق به شرکت در حزبی خاص بشود. برای همین موضوع بود که شهید مظلوم بهشتی با آن جایگاه بسیار رفیعی که داشت و با آن تجربه‌ی عالی که ایشان از قبل از انقلاب داشتند آمدند و حزب جمهوری اسلامی را به اتفاق مقام معظم رهبری، آیت الله هاشمی رفسنجانی و شهید باهنر تشکیل دادند و آن جمله تاریخی را گفتند که حزب معبد من است که خیلی حرف مهمی در یک جامعه مذهبی و در یک نظام حکومتی دینی است که کسی این حرف را بگوید چرا که ایشان تشخیص داده بود بدون حزب نمی‌شود کشور را اداره کرد، اما یک عده‌ای رقیب آمدند وشروع کردند بر علیه حزب جمهوری اسلامی کار کردن و سفره آن جمع شد.
نمازی در این رابطه ادامه داد: از آن طرف نیز، کاش آن زمان آقای بهشتی و همفکرانش دو حزب را تشکیل می‌دادند، تا رقابت شکل بگیرد. احزاب در سایۀ رقابت شکل گرفته و رشد میکنند؛ به عبارتی، هر نظام حکومتی در سایه رقابت رشد می‌کند. به نظر من، اگر حکومتی مخالف ندارد، باید مخالف مصنوعی ایجاد کند، تا رشد نماید. چرا احزاب بعدی نتوانستند پا بگیرند؟ احزاب در صورتی می‌توانند پا بگیرند که در قدرت سهیم باشند. زمانی که ببینند، می‌توانند در قدرت سهیم شوند، شروع میکنند به هزینه کردن، می‌توانند عضوگیری کنند و اعضایشان را سازماندهی کرده و آموزش می‌دهند؛ و الی آخر. اما اگر در قدرت سهیم نباشد، کسی نمی‌رود در احزاب عضو شود. افراد می‌آیند تا در قدرت سهیم باشند. آقای ثابتی، نظارت استصوابی سم مهلک کارکرد حزبی است؛ زیرا احزاب نمی‌توانند کاندید داشته باشند.
نمازی گفت: تا زمانی که نتایج بررسی‌ها اعلام نشود، احزاب نمی‌دانند که نامزد دارند یا نه. این نظارت استصوابی، سم مهلک است. این نکته را عرض کنم که نمی‌شود هم بخش اجرا و هم بخش نظارت، در دست حاکمیت باشد. نمی‌شود که من، هم خودم اجرا کنم و هم نظارت. ناظر باید شخص دیگری باشد؛ نظارت باید در اختیار احزاب باشد، تا احزاب بر برگزاری انتخابات نظارت کنند و ببینند، انتخابات درست برگزار می‌شود یا نه. خلاصۀ کلام، اینکه احزاب زمانی شکل می‌گیرند که هزینه‌ای که میکنند و وقتی که می‌گذارند، منجر به سهیم شدنشان در قدرت شود.
نمازی در رابطه با محدود بودن برخی احزاب در دعوت به مشارکت گفت: اکنون من به عنوان معاون امور استان‌های حزب کارگزاران، زمانی که می‌خواهیم مردم را به مشارکت تشویق کنم، می‌بینم که به آن صورت، کاندیدای رأی‌آوری در صحنه ندارم. نمی‌توانیم این مسئله را حاشا کنیم. مثلاً من حوزه‌ای را دیدم که ۳۷ کاندیدای همسطح، هم عرض، هم جنس و هم وزن در صحنه دارد، ولی هیچ کدام حاضر نیست با دیگران کنار بیاید و همگی، بر سر یک نفر ائتلاف کنند. احزاب زمانی پا می‌گیرند که در قدرت سهیم شوند و اگر، برنامه‌ای می‌دهند و این برنامه برنده می‌شود، این حزب بتواند مسئولیت اداره ۴ سال کشور را داشته باشد. به همین دلیل، باید زمینه برای رقابت و برنده شدن در برنامه‌ها، و برای رقابت میان نیرو‌هایی که معرفی میکنند، وجود داشته باشد.
امیرحسین ثابتی در ادامه گفت: می‌دانم آقای ثابتی کاملا مخالف است؛ زیرا اساس کار حزبی را در منافات با فضای سیاسی ایران می‌دانند و معتقدند در ایران، این موضوع جواب نمی‌دهد، گفت: در این خصوص، من یک مسئله‌ای را مدنظر دارم؛ و آن، این است که احزاب ما، ۴۵ سال فرصت داشتند تا کارآمدی خود را نشان دهند. از حزب جمهوری که با نظر مثبت امام منحل شد تا جامعه روحانیت، مجمع روحانیون، کارگزاران، حزب مؤتلفه، مشارکت، مجاهدین انقلاب، ایثارگران، اعتماد ملی، رهپویان، همبستگی، مردم سالاری و.... ما، بالای ۱۳۰ حزب رسمی داریم که از بین آنها، ۹۰ درصدشان صرفا شوخی‌اند و تنها، بر روی کاغذ اسمی ثبت شده کرده‌اند؛ در این بین؟، فقط ۱۰ تا ۱۲ حزب جدی‌تر وجود دارد، که من فکر میکنم سازندگی، از جون‌دارترین آنها است؛ یعنی یک رسانه نسبتاً قوی دارد و مقداری فعال‌تر است.
ثابتی در رابطه با نبود پایگاه اجتماعی گفت:، اما مسئله‌ای که می‌خواهم مطرح کنم، نداشتن پایگاه اجتماعی است. یکی از دلایلی من برای این مسئله می‌دانم، این است که مرجعیت سیاسی، خیلی وقت است که از سیاستمداران و احزاب خارج شده و به سمت سلبریتی، فوتبالیست، بازیگر، مداح، سخنران، منبری و... برگشته است. البته، به نظر من این خیلی با حضور احزاب فرق نمی‌کند؛ زیرا احزاب نیز سال‌ها نشان داده‌اند لیاقت این را ندارند که بخواهند، فضای سیاسی را رهبری کنند. این‌ها که خودشان نیامدند داوطلبانه، این مرجعیت را تقدیم کنند؛ از خودشان ضعف نشان دادند و دیگران آمدند از آنها سبقت گرفتند.
وی افزود: یعنی، می‌خواهم بگویم باید واقعی به ماجرا نگاه کنیم. اکنون، چه مانعی بر سر راه حزب کارگزاران وجود دارد تا کار بکند و نمی‌تواند؟ آقای نمازی گفتند که رد صلاحیت. بله، من می‌فهمم. شما می‌گویید شاید می‌توانستید گزینه‌های بهتری داشته باشید، و واقعاً نیز تا حدی با شما همراهی میکنم؛ شاید آنها رأی‌آوری بهتری نیز داشتند، در این نیز حرفی ندارم. اما نظرم این است که اگر کارگزاران، می‌توانست بهترین افراد خودش را نیز بیاورد، قادر نبود کف رأی خود را در تهران، به طور مثال اگر ۵۰ هزار رأی باشد، به ۱۰۰ هزار رأی برساند. دیگر کارگزارانی‌تر از اسحاق جهانگیری؟ کارگزارانی‌تر از غلامحسین کرباسچی؟ کارگزارانی‌تر از حسین مرعشی؟
ثابتی: احزاب ما از تحولات جامعه عقب مانده‌اند
ثابتی ادامه داد: متاسفانه، قد خود این احزاب و سیاستمداران ما خیلی کوتاه شده است. ما زمانی که سیاستمدارانمان بهشتی، هاشمی رفسنجانی، آیت الله خامنه‌ای و آن حلقه مرکزی حزب جمهوری بوده‌اند، کار به جایی رسیده که حزب، با نظر مثبت امام منحل شد، اکنون که حتی کار به کرباسچی و آقای جهانگیری نیز نمی‌رسد و افراد کوتاه قدتری به میدان آمده‌اند. مشخص است که این‌ها بدیهیات ارتباط گرفتن با جامعه را ندارند. در میان اصولگرایان نیز همینطور است. من نمی‌خواهم بگویم که اصلاح طلبان بد، و اصولگرایان خوبند؛ این‌ها از آنها بدتر و آنها از این‌ها بدترند. می‌خواهم بگویم که در این وضعیت بد سیاسی‌ای که قرار گرفته‌ایم، دو طرف اشتراکات زیادی دارند. من این سوال را در یک مناظره‌ای از علی باقری، مدیر کل وزارت کشور دولت آقای خاتمی پرسیدم. گفتم، در این سال‌ها، چه کسی مانع حزب مؤتلفه بوده است؟ شما می‌گویید نظارت استصوابی، نظارت استصوابی که خیلی شامل حال حزب مؤتلفه نمی‌شده است. جلوی آنها را چه کسی گرفته است؟ آقای بادامچان همچنان می‌خواهد با نسخه ۵۰ سال پیش بنشیند و برای جامعه سیاسی ایران در سال ۱۴۰۲، نسخه پیچی کند.
ثابتی در رابطه با عقب ماندن احزاب از جامعه گفت: من قصد جسارت ندارم، اما حرف‌ها و مدل‌ها تکراری‌اند. صرفاً بیانیه می‌دهند تا مردم را به حضور در ۲۲ بهمن تشویق کنند. آن هم که به خاطر شما نمی‌آیند؛ به خاطر ۱۰۰ تا مسئلۀ دیگر می‌آیند. احساس میکنم که احزاب ما از تحولات جامعه عقب مانده‌اند. بعد شما در جبهه اصلاحات عقب می‌مانید، مصطفی ملکیان، به عنوان یک فرد، از شما اثرگذارتر می‌شود؛ محمد فاضلی به عنوان یک فرد اثرگذارتر می‌شود. یا در این طرف، علیرضا پناهیان و علی اکبر رائفی پور اثرگذارتر می‌شوند.
وی در رابطه با تربیت نیرو وفعالیت احزاب تصریح کرد: مگر یکی از کارکرد‌های احزاب ما، نباید تربیت نیرو باشد؟ چند تا از احزاب می‌توانند در این خصوص، کارنامه ارائه دهند؟ حزب کارگزاران این کار را بکند، رهپویان این کار را بکند، ایثارگران این کار را بکند. مثلاً بگویند ما در ۱۰ سال گذشته، ۵۰ دوره آموزشی داشتیم و ۲۰ آدم جدید کشف کردیم که اینان می‌توانند به عنوان مدیران جدید، ورود کنند. این کار را نکردند. دو طرف مشغول کار‌های شب انتخاباتی هستند. شما ببینید، فردا ساعت ۸ صبح قرار است لیست انتخاباتی بیرون بیاید؛ هنوز در حال سهم و سهم کشی هستند. یعنی می‌خواهم بگویم در کارکرد انتخاباتیشان نیز عقب‌تر از همیشه‌اند و نمی‌تواند شب انتخابات، لیست بیرون بدهند و با تاخیر این کار را انجام می‌دهند. به نظرم، این‌ها بی‌عرضگی‌های خود احزاب است حالا می‌شود ۱۰ درصد از آن را به گردن نظارت استصوابی انداخت، ۱۰ درصدش را بر عهده فلان قانون و..؛ اما واقعیت این است که احزاب از عملکرد تهی شده‌اند و نتیجه‌اش نیز، وضعیتی است که اکنون می‌بینیم.
نمازی: عدم رشد احزاب را باید ریشه‌یابی کنیم
نمازی در ادامه گفت: ببینید، من صحبت‌های آقای ثابتی را به عنوان شاخه و فرع، یا معلول موضوع قبول میکنم، اما باید به علت‌ها پرداخته شود. اگر حاکمیت با احزاب همراه نباشد، آنها نمی‌توانند بیایند و عرض اندام کنند؛ نمی‌توانند ایفای نقش داشته باشند. عرصۀ فعالیت احزاب، عرصه سیاسی کشور است؛ در عرصه سیاسی کشور، باید رقابت وجود داشته باشد. رقابت به احزاب سرایت کرده و آنها، شروع به رقابت با یکدیگر میکنند. احزاب، زمانی قوی می‌شوند که این فضای رقابت، وجود داشته باشد و وجود این فضای رقابت، منوط به این است که آنها، بتوانند آزادانه، برنامه‌های مورد نظر خود را ارائه کرده و آزادانه، کاندیدا‌های مورد نظر خود را به جامعه معرفی نمایند؛ نه چند روز مانده به انتخابات.
نمازی ادامه داد: کشور‌هایی که سابقۀ دموکراتیک دارند، از یک سال قبل از انتخابات، این کار را شروع میکنند؛ رقابت ابتدا داخل حزب است و پس از آن، رقابت به میان دو حزب اصلی کشیده می‌شود. بیاید منصفانه نگاه کنیم؛ اگر حزب کارگزاران یا اعتماد ملی بیاید برنامه بدهد و کاندید خود را معرفی کند، چه ضمانتی وجود دارد که کاندید مورد نظرش از فیلتر‌های شورای نگهبان عبور کند؟ آنها مطمئن نیستند. تجربه نیز این را ثابت کرده است که نمی‌توانند مطمئن باشند این اتفاق می‌افتد.
نمازی در رابطه با دسته بندی احزاب موجود گفت: آقای ثابتی، من کشورها را بر اساس کارکرد حزبی، به چند دسته تقسیم میکنم، یک دسته از کشورها، در سطح بالای کارکرد حزبی هستند؛ خصوصاً کشور‌هایی که دارای نظام پارلمانی‌اند. این کشورها، دارای دو حزب فراگیرند و هر حزبی که اکثریت را به دست آورد، یا کشور را به دست می‌گیرد یا پارلمان را، و پس از آن نخست وزیر را معرفی می‌کند. دسته دوم، کشورهایی‌اند که در میانه راه قرار دارند. در این کشورها ۴، ۵ یا ۶ حزب وجود دارد و یک حزب، نمی‌تواند اکثریت را به خود اختصاص دهد؛ بخصوص در نظام‌های پارلمانی. در نتیجه، این حزب مجبور است که ائتلاف کند. دسته سوم نیز، شامل کشور‌هایی است که در ابتدای کار حزبی هستند. متاسفانه، کشور ما در ابتدای کار حزبی قرار دارد و همانطور که گفته شد، در ایران بیش از ۱۰۰ حزب وجود دارد که کارکردشان با یکدیگر متفاوت است.
نمازی در رابطه با کاسته شدن قدرت احزاب گفت: اینکه این روند تکاملی طی نشده است و ما به سمت نزول و کاسته شدن از قدرت، میدان فعالیت و مانور احزاب برگشته‌ایم را باید علیت‌یابی کنیم. باید ضعفمان را در این حیطه، شناسایی کنیم؛ اینکه چرا احزاب ما در طول این ۴۵ سال به سمت دو حزب فراگیر حرکت نکرده‌اند؟ اینکه چرا اینقدر احزاب زیادی در کشور باقی مانده است و آنها رشد نمی‌کنند؟ از آنجایی که عرصه فعالیت احزاب، عرصه سیاسی است، باید بتوانند در این عرصه فعالیت کنند. اما این عرصه برایشان فراهم نیست. حزب کارگزاران، از ۹ ماه قبل شروع به تجدید ساختار کرده است. بنده، به عنوان معاون امور استان‌ها به ۲۲ استان سفر کرده‌ام و ما، توانستیم در ۲۵ استان، شورای حزبی تشکیل دهیم و پس از ۵ سال، اولین کنگره سراسری بسیار باشکوهی را به صورت حضوری برگزار کنیم. ما تلاش می‌کنیم که حضور داشته باشیم، ولی زمانی که عرصه سیاسی برایمان فراهم نیست، مخصوصاً در انتخابات که بیاییم برنامه ارائه داده و کاندیدا معرفی کنیم موفق نخواهیم بود.
نمازی در رابطه با تبعیض بین احزاب گفت: مثال خوبی زدید. چرا مؤتلفه که موانعی پیش رویش نیست، موفق نمی‌شود؟ زیرا اولاً، رقابت وجود ندارد. یعنی میدان مسابقه، از عدالت برخوردار نیست. دست موتلفه و امثالهم، از هر لحاظ باز و دست طرف مقابل، بسته است. از طرف دیگر، موتلفه نتوانسته است نیاز مردم را تشخیص داده و بر اساس نیاز مردم، پاسخگو باشد. برای آنها برنامه و سرویس ارائه دهد. به همین دلیل، مؤتلفه نتوانسته است که موفق شود. اجازه دهیم که احزاب به اصطلاح اصلاح طلب، بتوانند کاندیدا معرفی کنند و با آنها نیز برخورد خوبی را داشته باشیم.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزارن سازندگی گفت: شما برای عدم موفقیت کارگزاران دلایلی را آوردید. در زمان مجلس پنجم، حزب کارگزاران تازه شکل گرفته بود. به عرصه آمد و فراکسیون اقلیت قوی را در مجلس شکل داد. یک فضایی وجود داشت و توانست رقابت کند و یک سری کاندیدای قوی معرفی نماید و آنها وارد مجلس شوند. اما اکنون، ما به دنبال کاندیدا می‌گردیم، اما پیدا نمی‌کنیم تا آنها را به مردم معرفی نماییم، که مردم به آنها رای دهند.
نمازی: سلامت و امنیت موضوعی مهم در شکل گیری مشارکت است
در ابتدا علی محمد نمازی در پاسخ به سوالی مبنی بر مولفه‌های مشارکت در انتخابات گفت: ببینید مشارکت در سایه رقابت ایجاد می‌شود یعنی ابتدا باید رقابتی وجود داشته باشد تا مشارکت صورت بگیرد. خود رقابت محصول وجود گزینه‌های متعدد مورد انتخاب مردم است و گزینه‌های محدود که نظر اقلیتی را تامین می‌کند نمی‌شود رقابت ایجاد کرد و اگر رقابت وجود نداشته باشد مشارکتی صورت نمی‌گیرد. سلامت و امنیت فضای انتخابات یک مورد مهم در شکل گیری مشارکت است لذا هرکجا انتخابات با وجود گزینه‌های مورد علاقه رای دهندگان صورت گرفته است مشارکت بسیار خوب بوده است و هر کجا این محدودیت وجود داشته است مشارکت کاهش پیدا کرده به طوری که رقابتی ایجاد نکرده است.
نمازی افزود: یک موضوع دیگر که در ایجاد مشارکت مهم است اهمیت آن پروژه است، باید مردم توجه کنند که قوه مقننه و بخش مهم آن مجلس شورای اسلامی در فصل ششم قانون اساسی چه وظایفی عهده دار است. اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم مجلس وظیفه برنامه ریزی، ریل گذاری برای قوای دیگر و نظارت بر نحوه اجرای قوانین و برنامه هارا عهده دار است. اگر به سوگندی که نمایندگان یاد میکنند توجه کنیم، نماینده در ابتدای کار به قرآن سوگند یاد می‌کند که پاسدار اسلام و دستاورد‌های انقلاب اسلامی و امانت دار صادق و امینی برای این ودیعه‌ای که ملت به آن نهادند باشد. در اصل بعدی ذکر می‌شود که مجلس حق دارد به نمایندگی از ملت در همه امور کشور قانون وضع کند و در همه عرصه‌ها و زمینه‌ها تحقیق و تفحص نماید که جز قانون اساسی است.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با اشاره به سخنان امام خمینی (ره) گفت: امام نیز دو جمله تاریخی داشتند که ذکر میکنند مجلس در راس امور است و اگر مجلس بخواهد در راس امور باشد باید توانایی آن را داشته باشد و زمانی توانایی آن را پیدا می‌کند که افرادی که در راس امور هستند این جایگاه را برای مجلس قائل باشند و این فضا را فراهم کنند و دوم نمایندگانی وارد مجلس بشوند که توانایی‌های لازم را داشته باشند تا بتوانند این برنامه ریزی، ریل گذاری و هدایت را انجام دهند. در بخش بعدی امام جمله تاریخ دیگری ذکر می‌کند که مجلس مرکز همه قدرت‌ها است و در مورد انتخابات می‌فرمایند میزان رای ملت است؛ مجلسی میتواند در راس امور باشد که اکثریت ملت را نمایندگی کند و از ناحیه ملت وکالت داشته باشد.
ثابتی: مشارکت خیلی ربطی به حضور یا عدم حضور اصلاح‌طلبان ندارد
امیر حسین ثابتی هم در ادامه گفت: من موافق هستم که بالاخره حجمی از سلایق باید درون رقابت باشد و این بی اثر نیست، اما آقای نمازی به صورت مطلق گفتند که هرجا طیف‌های مختلف حضور داشتند مشارکت خیلی بالا بوده است، اما این موضوع مثال‌های نقض دارد برای مثال انتخابات شورای شهر دوم تهران یک انتخابات عجیبی بوده است، آقای سازگارا، تاجزاده و چمران حضور داشتند، اما مشارکت در تهران ۱۰ یا ۱۵ درصد بوده است در انتخابت مجلس نیز که سال ۱۳۹۰ که انتخابات مجلس نهم و اولین انتخابات بعد از اتفاقات سال ۸۸ بوده است، آقای خاتمی به صورت پنهانی به دماوند رفته و آنجا رای دادند. دعوت به رای که نکرد هیچ و خیلی هم مورد هجمه قرار گرفت. اصلاح طلبان نیز حداقل در تهران حضور خیلی جدی در انتخابات نداشنند و رقابت بین جبهه متحد اصولگرا و جبهه پایداری بوده است آمار مشارکت آن انتخابات با آنکه اصلاح طلبان در ان حضور نداشتند بالای ۵۰ درصد بود، اما همین انتخابات ۴ سال پیش که اصلاح طلبان به نسبت سال ۹۴ تقریبا همان لیست را در انتخابات داشتند شاید حتی از ابعادی آن لیست قوی‌تر هم بود، اما مشارکت تهران به شدت پایین‌تر بود و کل کشور نیز متاسفانه ۴۲ درصد بود و پایین بود.
ثابتی در رابطه با آسیب شناسی مشارکت در انتخابات گفت: من فکر میکنم برای بحث مشارکت باید آسیب شناسی دقیق تری داشته باشیم و آن هم اینکه متاسفانه اتفاقاتی در چند دهه اخیر افتاده است که من شروع این انحراف را از سال ۶۸ به بعد می‌بینم که در دولت آقای هاشمی که انگار برخی از مسئولین تلاش کرده اند جامعه را به سمت سیاست زدایی ببرند؛ یعنی این روحیه و تفکر خاص که خود آقای هاشمی بیان کرد که دولت و کابینه بنده سیاسی هست و مردم به دنبال زندگی خودشان باشند و ما خودمان کشور را اداره می‌کنیم و متاسفانه در برخی از ادوار مختلف هم اصلاح طلبان هم اصول گرا‌ها به این نگاه اعتقاد دارند که مردم هرچه کمتر سیاسی باشند بهتر است و یک انتخابات و ۲۲ بهمنی نیز برگزار شود و مردم فقط حضور داشته باشند و مشارکت ۴۰ -۵۰ درصدی نیز مشکلی ندارد، مگر در فرانسه و انگلیس برخی انتخابات‌ها ۵۰ درصد نمی‌شود؟
وی اضافه کرد: من به نظرم در اینجا فارغ از دعوای اصلاح طلب و اصول گرا باید یک فکر اساسی برای کل این مسئله بکنیم، یعنی صدا و سیما نباید فقط نزدیک انتخابات بیاید و چند برنامه سیاسی برگزار کند و با یکی دو ماه این اتفاق درست نمی‌شود. یک اشکال احزاب همین است که همیشه زبان درازی دارند، اما کارنامه‌ای جز سهم کشی و سهم خواهی انتخاباتی ندارند و نهایت کار آنها چند بیانیه برای دعوت مردم به ۲۲ بهمن و روز قدس است و تا ۴ سال بعد فعالیتی ندارند. من به نظرم پایه‌های سیاست ورزی در کشور ما مشکلات جدی دارد و ما با این مدل که در این ۴۵ سال جلو آمده ایم گاهی اوقات افراط کردیم و گاهی اوقات تفریط.
وی ادامه داد: بله شاید در کنار آن برخی اوقات عملکرد شورای نگهبان بی تاثیر نبوده باشد، اما برداشت من این است که الان در تهران به جای آقای علی مطهری به عنوان یک چهره منتقد اصولگرایی تایید صلاحیت شده و لیست هم دادند حتی اگر دوباره آقای جهانگیری و یا مجید انصاری تایید صلاحیت می‌شدند آمار مشارکت ۳ تا ۵ درصد بالا می‌آمد و علت آن این است که مردم می‌گویند ما کارنامه اصلاح طلبان را دیده ایم و دولت آقای روحانی را هم دیده ایم از آن طرف از اصولگرایان نیز دل خوشی ندارند و احساس میکنند دو جناح با همه اختلافاتی که با یکدیگر دارند در یک سری از اقدامات نادرست با هم اشتراک حداکثری دارند و این باعث شده است مردم احساس کنند حتی همین مجلس و مجلس قبلی هم تصمیماتی که گرفتند خیلی اثر گذار نبوده است.
ثابتی در ادامه گفت: البته این تلقی غلط است و من معتقدم چه موافق و چه مخالف مجلس باشیم نمی‌توانیم منکر جایگاه و تصمیمات اثر گذار آن باشیم، اما وقتی همین مجلس ما این عرضه و توان را ندارد که کار‌های خوب خودش را بازنمایی بکند عملا مشخص است که مردم می‌گویند بود و نبود آن نهاد به عنوان پارلمان چه فرق و تاثیری در رای که ما میدهیم دارد. ضمن اینکه بخشی از مردم ما اگر پای صندوق نمی‌آیند فکر میکنم میخواهند اعتراضی را به جریان حاکم برسانند در حالی که نمی‌دانند بخشی از مسئولین همین الان ما به خصوص برخی از کسانی که در مجلس هستند نقشه می‌چینند که چطور مشارکت پایین بیاید.
نمازی: زمینه برای کارکرد حزبی فراهم نیست
نمازی در مورد اظهارات ثابتی مبنی بر پذیرفتن فعالیت نداشتن احزاب در مسائل حزبی در سال‌های اخیر گفت: من اشاره کنم که در هر امری یک اصول داریم و یک سری فروع داریم، آن چیزی که من در رابطه با مشارکت گفتم جز اصول بود البته فروعی هم هست که یا تاثیر مثبت و یا منفی در این قضیه دارند، مثلا مجلس ششم که من نماینده آن بودم مشارکت ۷۶ درصد یعنی بالاترین مشارکت بود چرا که این رقابت در مجلس ششم اتفاق افتاد، اما عوامل دیگری هم اضافه میکنم که آقای ثابتی هم اشاره کردند؛ کار آمدی آن نهاد مهم است و مردم باید اعتقاد داشته باشند که این دستگاه و یا مجلس برای آنها کار آمد است و میتواند مشکلات آن هارا حل کند و موجب پیشرفت کشور و رفاه و آسایش و معنویت مردم شود که باید به عواملی که نمی‌گذارند مجلس کار آمد باشد بپردازیم.
وی ادامه داد: مثلا یکی از عوامل موثر در مشارکت مردم حاکمیت کارکرد حزبی که موضوع سوال شما بود. در کشور در حال حاضر حاکمیت حزبی حاکم نیست و در انتخابات نیز حاکمیت حزبی وجود ندارد، اصل نظام‌های دموکراسی تحزب و تشکل است، چرا؟ چون عنصر اصلی نظام‌های دموکراتیک موقت بودن دوره قدرت و چرخش قدرت بر اساس خواست و اراده مردم است و وسیله آن صندوق رای است. حالا این مردم که میخواهند پای صندوق رای بیایند اگر راضی هستند ابقا کنند و اگر ناراضی هستند جای آن هارا عوض کنند. چه کسی باید این ملت را سازماندهی کند و برنامه بدهد و کاندیدا معرفی کند؟ این کار احزاب است.
نمازی در پاسخ به سوال امیر حسین ثابتی که چرا احزاب این کار هارا نمی‌کنند، گفت: برای اینکه اصلا زمینه برای کارکرد حزبی فراهم نیست، ما اصل بسیار خوبی برای قانون اساسی داریم که تشکیل احزاب آزاد است و هیچکس حق ندارد مانع عضویت افراد در آن بشود و یا تشویق به شرکت در حزبی خاص بشود. برای همین موضوع بود که شهید مظلوم بهشتی با آن جایگاه بسیار رفیعی که داشت و با آن تجربه‌ی عالی که ایشان از قبل از انقلاب داشتند آمدند و حزب جمهوری اسلامی را به اتفاق مقام معظم رهبری، آیت الله هاشمی رفسنجانی و شهید باهنر تشکیل دادند و آن جمله تاریخی را گفتند که حزب معبد من است که خیلی حرف مهمی در یک جامعه مذهبی و در یک نظام حکومتی دینی است که کسی این حرف را بگوید چرا که ایشان تشخیص داده بود بدون حزب نمی‌شود کشور را اداره کرد، اما یک عده‌ای رقیب آمدند وشروع کردند بر علیه حزب جمهوری اسلامی کار کردن و سفره آن جمع شد.
نمازی در این رابطه ادامه داد: از آن طرف نیز، کاش آن زمان آقای بهشتی و همفکرانش دو حزب را تشکیل می‌دادند، تا رقابت شکل بگیرد. احزاب در سایۀ رقابت شکل گرفته و رشد میکنند؛ به عبارتی، هر نظام حکومتی در سایه رقابت رشد می‌کند. به نظر من، اگر حکومتی مخالف ندارد، باید مخالف مصنوعی ایجاد کند، تا رشد نماید. چرا احزاب بعدی نتوانستند پا بگیرند؟ احزاب در صورتی می‌توانند پا بگیرند که در قدرت سهیم باشند. زمانی که ببینند، می‌توانند در قدرت سهیم شوند، شروع میکنند به هزینه کردن، می‌توانند عضوگیری کنند و اعضایشان را سازماندهی کرده و آموزش می‌دهند؛ و الی آخر. اما اگر در قدرت سهیم نباشد، کسی نمی‌رود در احزاب عضو شود. افراد می‌آیند تا در قدرت سهیم باشند. آقای ثابتی، نظارت استصوابی سم مهلک کارکرد حزبی است؛ زیرا احزاب نمی‌توانند کاندید داشته باشند.
نمازی گفت: تا زمانی که نتایج بررسی‌ها اعلام نشود، احزاب نمی‌دانند که نامزد دارند یا نه. این نظارت استصوابی، سم مهلک است. این نکته را عرض کنم که نمی‌شود هم بخش اجرا و هم بخش نظارت، در دست حاکمیت باشد. نمی‌شود که من، هم خودم اجرا کنم و هم نظارت. ناظر باید شخص دیگری باشد؛ نظارت باید در اختیار احزاب باشد، تا احزاب بر برگزاری انتخابات نظارت کنند و ببینند، انتخابات درست برگزار می‌شود یا نه. خلاصۀ کلام، اینکه احزاب زمانی شکل می‌گیرند که هزینه‌ای که میکنند و وقتی که می‌گذارند، منجر به سهیم شدنشان در قدرت شود.
نمازی در رابطه با محدود بودن برخی احزاب در دعوت به مشارکت گفت: اکنون من به عنوان معاون امور استان‌های حزب کارگزاران، زمانی که می‌خواهیم مردم را به مشارکت تشویق کنم، می‌بینم که به آن صورت، کاندیدای رأی‌آوری در صحنه ندارم. نمی‌توانیم این مسئله را حاشا کنیم. مثلاً من حوزه‌ای را دیدم که ۳۷ کاندیدای همسطح، هم عرض، هم جنس و هم وزن در صحنه دارد، ولی هیچ کدام حاضر نیست با دیگران کنار بیاید و همگی، بر سر یک نفر ائتلاف کنند. احزاب زمانی پا می‌گیرند که در قدرت سهیم شوند و اگر، برنامه‌ای می‌دهند و این برنامه برنده می‌شود، این حزب بتواند مسئولیت اداره ۴ سال کشور را داشته باشد. به همین دلیل، باید زمینه برای رقابت و برنده شدن در برنامه‌ها، و برای رقابت میان نیرو‌هایی که معرفی میکنند، وجود داشته باشد.
امیرحسین ثابتی در ادامه گفت: می‌دانم آقای ثابتی کاملا مخالف است؛ زیرا اساس کار حزبی را در منافات با فضای سیاسی ایران می‌دانند و معتقدند در ایران، این موضوع جواب نمی‌دهد، گفت: در این خصوص، من یک مسئله‌ای را مدنظر دارم؛ و آن، این است که احزاب ما، ۴۵ سال فرصت داشتند تا کارآمدی خود را نشان دهند. از حزب جمهوری که با نظر مثبت امام منحل شد تا جامعه روحانیت، مجمع روحانیون، کارگزاران، حزب مؤتلفه، مشارکت، مجاهدین انقلاب، ایثارگران، اعتماد ملی، رهپویان، همبستگی، مردم سالاری و.... ما، بالای ۱۳۰ حزب رسمی داریم که از بین آنها، ۹۰ درصدشان صرفا شوخی‌اند و تنها، بر روی کاغذ اسمی ثبت شده کرده‌اند؛ در این بین؟، فقط ۱۰ تا ۱۲ حزب جدی‌تر وجود دارد، که من فکر میکنم سازندگی، از جون‌دارترین آنها است؛ یعنی یک رسانه نسبتاً قوی دارد و مقداری فعال‌تر است.
ثابتی در رابطه با نبود پایگاه اجتماعی گفت:، اما مسئله‌ای که می‌خواهم مطرح کنم، نداشتن پایگاه اجتماعی است. یکی از دلایلی من برای این مسئله می‌دانم، این است که مرجعیت سیاسی، خیلی وقت است که از سیاستمداران و احزاب خارج شده و به سمت سلبریتی، فوتبالیست، بازیگر، مداح، سخنران، منبری و... برگشته است. البته، به نظر من این خیلی با حضور احزاب فرق نمی‌کند؛ زیرا احزاب نیز سال‌ها نشان داده‌اند لیاقت این را ندارند که بخواهند، فضای سیاسی را رهبری کنند. این‌ها که خودشان نیامدند داوطلبانه، این مرجعیت را تقدیم کنند؛ از خودشان ضعف نشان دادند و دیگران آمدند از آنها سبقت گرفتند.
وی افزود: یعنی، می‌خواهم بگویم باید واقعی به ماجرا نگاه کنیم. اکنون، چه مانعی بر سر راه حزب کارگزاران وجود دارد تا کار بکند و نمی‌تواند؟ آقای نمازی گفتند که رد صلاحیت. بله، من می‌فهمم. شما می‌گویید شاید می‌توانستید گزینه‌های بهتری داشته باشید، و واقعاً نیز تا حدی با شما همراهی میکنم؛ شاید آنها رأی‌آوری بهتری نیز داشتند، در این نیز حرفی ندارم. اما نظرم این است که اگر کارگزاران، می‌توانست بهترین افراد خودش را نیز بیاورد، قادر نبود کف رأی خود را در تهران، به طور مثال اگر ۵۰ هزار رأی باشد، به ۱۰۰ هزار رأی برساند. دیگر کارگزارانی‌تر از اسحاق جهانگیری؟ کارگزارانی‌تر از غلامحسین کرباسچی؟ کارگزارانی‌تر از حسین مرعشی؟
ثابتی: احزاب ما از تحولات جامعه عقب مانده‌اند
ثابتی ادامه داد: متاسفانه، قد خود این احزاب و سیاستمداران ما خیلی کوتاه شده است. ما زمانی که سیاستمدارانمان بهشتی، هاشمی رفسنجانی، آیت الله خامنه‌ای و آن حلقه مرکزی حزب جمهوری بوده‌اند، کار به جایی رسیده که حزب، با نظر مثبت امام منحل شد، اکنون که حتی کار به کرباسچی و آقای جهانگیری نیز نمی‌رسد و افراد کوتاه قدتری به میدان آمده‌اند. مشخص است که این‌ها بدیهیات ارتباط گرفتن با جامعه را ندارند. در میان اصولگرایان نیز همینطور است. من نمی‌خواهم بگویم که اصلاح طلبان بد، و اصولگرایان خوبند؛ این‌ها از آنها بدتر و آنها از این‌ها بدترند. می‌خواهم بگویم که در این وضعیت بد سیاسی‌ای که قرار گرفته‌ایم، دو طرف اشتراکات زیادی دارند. من این سوال را در یک مناظره‌ای از علی باقری، مدیر کل وزارت کشور دولت آقای خاتمی پرسیدم. گفتم، در این سال‌ها، چه کسی مانع حزب مؤتلفه بوده است؟ شما می‌گویید نظارت استصوابی، نظارت استصوابی که خیلی شامل حال حزب مؤتلفه نمی‌شده است. جلوی آنها را چه کسی گرفته است؟ آقای بادامچان همچنان می‌خواهد با نسخه ۵۰ سال پیش بنشیند و برای جامعه سیاسی ایران در سال ۱۴۰۲، نسخه پیچی کند.
ثابتی در رابطه با عقب ماندن احزاب از جامعه گفت: من قصد جسارت ندارم، اما حرف‌ها و مدل‌ها تکراری‌اند. صرفاً بیانیه می‌دهند تا مردم را به حضور در ۲۲ بهمن تشویق کنند. آن هم که به خاطر شما نمی‌آیند؛ به خاطر ۱۰۰ تا مسئلۀ دیگر می‌آیند. احساس میکنم که احزاب ما از تحولات جامعه عقب مانده‌اند. بعد شما در جبهه اصلاحات عقب می‌مانید، مصطفی ملکیان، به عنوان یک فرد، از شما اثرگذارتر می‌شود؛ محمد فاضلی به عنوان یک فرد اثرگذارتر می‌شود. یا در این طرف، علیرضا پناهیان و علی اکبر رائفی پور اثرگذارتر می‌شوند.
وی در رابطه با تربیت نیرو وفعالیت احزاب تصریح کرد: مگر یکی از کارکرد‌های احزاب ما، نباید تربیت نیرو باشد؟ چند تا از احزاب می‌توانند در این خصوص، کارنامه ارائه دهند؟ حزب کارگزاران این کار را بکند، رهپویان این کار را بکند، ایثارگران این کار را بکند. مثلاً بگویند ما در ۱۰ سال گذشته، ۵۰ دوره آموزشی داشتیم و ۲۰ آدم جدید کشف کردیم که اینان می‌توانند به عنوان مدیران جدید، ورود کنند. این کار را نکردند. دو طرف مشغول کار‌های شب انتخاباتی هستند. شما ببینید، فردا ساعت ۸ صبح قرار است لیست انتخاباتی بیرون بیاید؛ هنوز در حال سهم و سهم کشی هستند. یعنی می‌خواهم بگویم در کارکرد انتخاباتیشان نیز عقب‌تر از همیشه‌اند و نمی‌تواند شب انتخابات، لیست بیرون بدهند و با تاخیر این کار را انجام می‌دهند. به نظرم، این‌ها بی‌عرضگی‌های خود احزاب است حالا می‌شود ۱۰ درصد از آن را به گردن نظارت استصوابی انداخت، ۱۰ درصدش را بر عهده فلان قانون و..؛ اما واقعیت این است که احزاب از عملکرد تهی شده‌اند و نتیجه‌اش نیز، وضعیتی است که اکنون می‌بینیم.
نمازی: عدم رشد احزاب را باید ریشه‌یابی کنیم
نمازی در ادامه گفت: ببینید، من صحبت‌های آقای ثابتی را به عنوان شاخه و فرع، یا معلول موضوع قبول میکنم، اما باید به علت‌ها پرداخته شود. اگر حاکمیت با احزاب همراه نباشد، آنها نمی‌توانند بیایند و عرض اندام کنند؛ نمی‌توانند ایفای نقش داشته باشند. عرصۀ فعالیت احزاب، عرصه سیاسی کشور است؛ در عرصه سیاسی کشور، باید رقابت وجود داشته باشد. رقابت به احزاب سرایت کرده و آنها، شروع به رقابت با یکدیگر میکنند. احزاب، زمانی قوی می‌شوند که این فضای رقابت، وجود داشته باشد و وجود این فضای رقابت، منوط به این است که آنها، بتوانند آزادانه، برنامه‌های مورد نظر خود را ارائه کرده و آزادانه، کاندیدا‌های مورد نظر خود را به جامعه معرفی نمایند؛ نه چند روز مانده به انتخابات.
نمازی ادامه داد: کشور‌هایی که سابقۀ دموکراتیک دارند، از یک سال قبل از انتخابات، این کار را شروع میکنند؛ رقابت ابتدا داخل حزب است و پس از آن، رقابت به میان دو حزب اصلی کشیده می‌شود. بیاید منصفانه نگاه کنیم؛ اگر حزب کارگزاران یا اعتماد ملی بیاید برنامه بدهد و کاندید خود را معرفی کند، چه ضمانتی وجود دارد که کاندید مورد نظرش از فیلتر‌های شورای نگهبان عبور کند؟ آنها مطمئن نیستند. تجربه نیز این را ثابت کرده است که نمی‌توانند مطمئن باشند این اتفاق می‌افتد.
نمازی در رابطه با دسته بندی احزاب موجود گفت: آقای ثابتی، من کشورها را بر اساس کارکرد حزبی، به چند دسته تقسیم میکنم، یک دسته از کشورها، در سطح بالای کارکرد حزبی هستند؛ خصوصاً کشور‌هایی که دارای نظام پارلمانی‌اند. این کشورها، دارای دو حزب فراگیرند و هر حزبی که اکثریت را به دست آورد، یا کشور را به دست می‌گیرد یا پارلمان را، و پس از آن نخست وزیر را معرفی می‌کند. دسته دوم، کشورهایی‌اند که در میانه راه قرار دارند. در این کشورها ۴، ۵ یا ۶ حزب وجود دارد و یک حزب، نمی‌تواند اکثریت را به خود اختصاص دهد؛ بخصوص در نظام‌های پارلمانی. در نتیجه، این حزب مجبور است که ائتلاف کند. دسته سوم نیز، شامل کشور‌هایی است که در ابتدای کار حزبی هستند. متاسفانه، کشور ما در ابتدای کار حزبی قرار دارد و همانطور که گفته شد، در ایران بیش از ۱۰۰ حزب وجود دارد که کارکردشان با یکدیگر متفاوت است.
نمازی در رابطه با کاسته شدن قدرت احزاب گفت: اینکه این روند تکاملی طی نشده است و ما به سمت نزول و کاسته شدن از قدرت، میدان فعالیت و مانور احزاب برگشته‌ایم را باید علیت‌یابی کنیم. باید ضعفمان را در این حیطه، شناسایی کنیم؛ اینکه چرا احزاب ما در طول این ۴۵ سال به سمت دو حزب فراگیر حرکت نکرده‌اند؟ اینکه چرا اینقدر احزاب زیادی در کشور باقی مانده است و آنها رشد نمی‌کنند؟ از آنجایی که عرصه فعالیت احزاب، عرصه سیاسی است، باید بتوانند در این عرصه فعالیت کنند. اما این عرصه برایشان فراهم نیست. حزب کارگزاران، از ۹ ماه قبل شروع به تجدید ساختار کرده است. بنده، به عنوان معاون امور استان‌ها به ۲۲ استان سفر کرده‌ام و ما، توانستیم در ۲۵ استان، شورای حزبی تشکیل دهیم و پس از ۵ سال، اولین کنگره سراسری بسیار باشکوهی را به صورت حضوری برگزار کنیم. ما تلاش می‌کنیم که حضور داشته باشیم، ولی زمانی که عرصه سیاسی برایمان فراهم نیست، مخصوصاً در انتخابات که بیاییم برنامه ارائه داده و کاندیدا معرفی کنیم موفق نخواهیم بود.
نمازی در رابطه با تبعیض بین احزاب گفت: مثال خوبی زدید. چرا مؤتلفه که موانعی پیش رویش نیست، موفق نمی‌شود؟ زیرا اولاً، رقابت وجود ندارد. یعنی میدان مسابقه، از عدالت برخوردار نیست. دست موتلفه و امثالهم، از هر لحاظ باز و دست طرف مقابل، بسته است. از طرف دیگر، موتلفه نتوانسته است نیاز مردم را تشخیص داده و بر اساس نیاز مردم، پاسخگو باشد. برای آنها برنامه و سرویس ارائه دهد. به همین دلیل، مؤتلفه نتوانسته است که موفق شود. اجازه دهیم که احزاب به اصطلاح اصلاح طلب، بتوانند کاندیدا معرفی کنند و با آنها نیز برخورد خوبی را داشته باشیم.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزارن سازندگی گفت: شما برای عدم موفقیت کارگزاران دلایلی را آوردید. در زمان مجلس پنجم، حزب کارگزاران تازه شکل گرفته بود. به عرصه آمد و فراکسیون اقلیت قوی را در مجلس شکل داد. یک فضایی وجود داشت و توانست رقابت کند و یک سری کاندیدای قوی معرفی نماید و آنها وارد مجلس شوند. اما اکنون، ما به دنبال کاندیدا می‌گردیم، اما پیدا نمی‌کنیم تا آنها را به مردم معرفی نماییم، که مردم به آنها رای دهند.
خبرهای مرتبط
0
آخرین اخبار
پربازدید ها
تصاویر
مایلی کهن هم به ورطه جادوگری وارد شد؟ 
سرمربی اسبق تیم ملی در مورد صعود این تیم به جام جهانی و البته اوضاع پرسپولیس به گفت‌و‌گو نشست
ستار شازده خانوم بی صدا شد! 
ستار خواننده سرشناس لس‌آنجلسی که از جمله هنرمندان ثروتمند ایرانی است، صدایش را از دست داد.
تمدید مهلت ثبت‌نام ناشران داخلی در نمایشگاه کتاب تهران 
مهلت ثبت‌نام ناشران داخلی برای حضور در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا ۲۲ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ تمدید شد
استعفای نایب رئیس فدراسیون رزمی بالاخره علنی شد! 
نایب رئیس اول فدراسیون انجمن‌های ورزش‌های رزمی از سمتش استعفا کرد.
عراقچی: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است 
وزیر امور خارجه در حاشیه نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است.
گل پاک یا کلین شیت کدام بهتر برای فوتبال؟ 
فرهنگستان زبان و ادب فارسی اعلام کرد که گل‌پاک، معادل مصوب کلین‌شیت است.
مشاهده خرس قهوه‌ای در چهارمحال و بختیاری 
علی زاهدی رییس منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی قیصری چهارمحال و بختیاری موفق به ثبت تصاویری از خرس قهوه‌ای شد.
برگزیده
سفیر روسیه در بغداد: بشار اسد را تحویل نمی‌دهیم
در پی درخواست رسمی رئیس دولت سوریه برای تحویل رئیس جمهور سابق این کشور، سفیر روسیه در بغداد با موضع‌گیری قاطع اعلام کرد که اسد هیچ شرطی از پناهندگی خود را نقض نکرده است و تحویل او به دمشق در دستور کار مسکو قرار ندارد.
قائم‌پناه: ما از رفتن ظریف ناراحت هستیم، اما این هم تصمیم خودشان بوده است
محمدجعفر قائم‌پناه معاون اجرایی رییس‌جمهور در رابطه با استعفای محمدجواد ظریف معاون راهبردی رییس جمهور و شایعاتی مبنی بر اینکه اشخاص دیگری در دولت شرایط مشابه با ظریف را دارند، گفت: خیر، اعضای دولت همه سر کار هستند و در این زمینه، هیچ مشکلی وجود ندارد.
عراقچی: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است
وزیر امور خارجه در حاشیه نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است.
سفیر روسیه در بغداد: بشار اسد را تحویل نمی‌دهیم
در پی درخواست رسمی رئیس دولت سوریه برای تحویل رئیس جمهور سابق این کشور، سفیر روسیه در بغداد با موضع‌گیری قاطع اعلام کرد که اسد هیچ شرطی از پناهندگی خود را نقض نکرده است و تحویل او به دمشق در دستور کار مسکو قرار ندارد.
قائم‌پناه: ما از رفتن ظریف ناراحت هستیم، اما این هم تصمیم خودشان بوده است
محمدجعفر قائم‌پناه معاون اجرایی رییس‌جمهور در رابطه با استعفای محمدجواد ظریف معاون راهبردی رییس جمهور و شایعاتی مبنی بر اینکه اشخاص دیگری در دولت شرایط مشابه با ظریف را دارند، گفت: خیر، اعضای دولت همه سر کار هستند و در این زمینه، هیچ مشکلی وجود ندارد.
عراقچی: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است
وزیر امور خارجه در حاشیه نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: تاکنون هیچ دوره مذاکراتی بین ایران و آمریکا برگزار نشده است.
سفیر روسیه در بغداد: بشار اسد را تحویل نمی‌دهیم
در پی درخواست رسمی رئیس دولت سوریه برای تحویل رئیس جمهور سابق این کشور، سفیر روسیه در بغداد با موضع‌گیری قاطع اعلام کرد که اسد هیچ شرطی از پناهندگی خود را نقض نکرده است و تحویل او به دمشق در دستور کار مسکو قرار ندارد.